Các triệu chứng sớm của bệnh ung thư tử cung cũng tương tự như ung thư cổ tử cung và bệnh cũng có thể được chẩn đoán chính xác thông qua xét nghiệm pap.
Ung thư phụ khoa là cụm từ dành chung cho các ung thư xuất phát từ phần phụ của nữ giới. Tuy là phần phụ như quan niệm quen dùng song thực chất, đây là cơ quan chính có chức năng sinh sản, gồm các bộ phận quan trọng: buồng trứng, vòi trứng, tử cung (dạ con), cổ tử cung, âm đạo và bộ phận sinh dục ngoài. Phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ Á đông thường ngại, xấu hổ khi đi khám phụ khoa.
Các bệnh ung thư phụ khoa ảnh hưởng nhiếu đến khả năng sinh sản của nữ giới. Ảnh minh họa
Một số bệnh ung thư phụ khoa phổ biến:
1. Ung thư tử cung
Mỗi năm trên thế giới có khoảng nửa triệu phụ nữ tử vong vì ung thư sinh dục; một trong những thủ phạm chính là ung thư tử cung. Bệnh thường gặp ở phụ nữ tuổi 50-60, hiếm gặp ở phụ nữ không sinh hoạt tình dục. Nguyên nhân gây bệnh chưa thật rõ ràng. Người ta thấy bệnh ung thư cổ tử cung liên quan đến những kích thích từ bên ngoài như sinh hoạt tình dục sớm, sinh nở nhiều lần, nạo phá thai nhiều, nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục.
Các nghiên cứu đều cho thấy tỷ lệ mắc bệnh cao ở những phụ nữ tảo hôn và sinh con quá sớm (trước 18 tuổi). Đặc biệt, ở gái mại dâm, phụ nữ tái hôn trên 3 lần và phụ nữ bị viêm loét cổ tử cung, nguy cơ ung thư sẽ cao gấp 7 lần so với người bình thường. Một nhân tố khác liên quan đến ung thư cổ tử cung là sinh hoạt tình dục sớm khi cổ tử cung chưa hồi phục hoàn toàn (khi hành kinh, đẻ, sảy, nạo hút thai, đặt vòng, tháo vòng).
Ung thư tử cung thường liên quan đến các yếu tố nội tiết và bệnh toàn thân như: vô sinh, vô kinh, không rụng trứng, kinh nguyệt bất thường, quá béo, tăng huyết áp, đái đường… Các tình trạng trên làm chức năng của buồng trứng mất điều hòa, dẫn tới tăng tiết oostrogen – nguyên nhân dẫn tới ung thư thân tử cung. Hai hình thức phổ biến của bệnh ung thư tử cung là ung thư cổ tử cung (tế bào ung thư từ cổ tử cung) và nội mạc tử cung (tế bào ung thư từ lớp niêm mạc của các ngữ liệu hoặc cơ thể của tử cung). Giai đoạn đầu của ung thư tử cung được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ (ung thư chỉ giới hạn ở vị trí ban đầu). Nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, tế bào ung thư xâm nhập vào các lớp sâu hơn trong tử cung, sau đó lan rộng đến các cơ quan lân cận như âm đạo, bàng quang, trực tràng và cuối cùng di căn đến các bộ phận khác trong cơ quan sinh sản.
Triệu chứng sớm của ung thư tử cung thường nghèo nàn. Chủ yếu người bệnh thấy ra máu bất thường ngoài kỳ kinh, rối loạn kinh nguyệt và tiền sử kinh nguyệt ra nhiều, khí hư lẫn máu… Nếu không định kỳ khám phụ khoa và làm các xét nghiệm chẩn đoán sớm thì thường không nhận biết bệnh ở giai đoạn sớm.
Các triệu chứng sớm của bệnh ung thư tử cung cũng tương tự như ung thư cổ tử cung và bệnh cũng có thể được chẩn đoán chính xác thông qua xét nghiệm pap.
2. Ung thư buồng trứng
Ung thư buồng trứng là tình trạng ung thư bắt đầu trong buồng trứng – nơi sản xuất trứng. Theo bác sĩ, u buồng trứng chiếm khoảng 5% trong các loại ung thư ở nữ giới nhưng lại là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong các loại ung thư phụ khoa. Tại Việt Nam, tỉ lệ mắc chiếm từ 3,6 -> 3,9/100.000 người dân và gặp ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ dậy thì và những phụ nữ trên 60 tuổi. Trong số này, phụ nữ chưa có con lại chiếm tỉ lệ rất lớn, đa số tập trung ở phụ nữ dưới 30 tuổi.
Có tới 55% bệnh nhân nhập viện khi có triệu chứng đau bụng, bụng lớn dần. Những triệu chứng này thường rất dễ nhầm lẫn với chứng đau bụng khi hành kinh, rối loạn kinh nguyệt, thậm chí có không ít phụ nữ khi thấy bụng lớn dần thì tưởng đó là… mỡ bụng! Chỉ có gần 20% các trường hợp là được phát hiện qua thăm khám định kỳ.
Ung thư buồng trứng ở một hoặc cả hai buồng trứng đều là ung thư biểu mô (ung thư bắt đầu trong các tế bào trên bề mặt của buồng trứng) hoặc là khối u tế bào mầm ác tính (ung thư bắt đầu trong tế bào trứng). Ung thư buồng trứng thường khó phát hiện ở giai đoạn đầu nên việc chẩn đoán và điều trị thường gặp khó khăn vì lúc phát hiện bệnh thì bệnh đã có dấu hiệu di căn.
Nhiều phụ nữ bị ung thư buồng trứng không có triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ cho đến khi bệnh đang ở giai đoạn phát triển và khó điều trị. Do vậy, nếu thấy các dấu hiệu sau, chị em nên cảnh giác vì rất có thể đó là những dấu hiệu sớm của bệnh ung thư buồng trứng: Đau bụng hoặc đau vùng chậu, tăng kích thước vòng bụng hoặc đầy hơi, cần tiểu gấp hoặc thường xuyên, gặp khó khăn với việc ăn uống hoặc cảm thấy no nhanh…
3. Ung thư cổ tử cung
Theo nghiên cứu của tạp chí y khoa The Lancet, viện Đo lường và Đánh giá y tế (IHME) thuộc đại học Washington (Mỹ), trong năm 2010: Trên toàn cầu, cứ 2 phút có một phụ nữ chết vì ung thư cổ tử cung. Ở Việt Nam, mỗi ngày có 9 phụ nữ chết vì căn bệnh này. Ở độ tuổi đôi mươi (hay khi mới có quan hệ tình dục), có khoảng 60% đến 80% phụ nữ bị nhiễm virút HPV và phần lớn ung thư cổ tử cung là do nhiễm HPV. Ung thư cổ tử cung (UTCTC) – một loại của ung thư phụ khoa – đang là nguyên nhân gây tử vong thứ hai ở phái nữ. Đây là một trong 2 hình thức phổ biến của bệnh ung thư tử cung là ung thư cổ tử cung (tế bào ung thư từ cổ tử cung) và nội mạc tử cung (tế bào ung thư từ lớp niêm mạc của các ngữ liệu hoặc cơ thể của tử cung).
UTCTC là căn bệnh rất nguy hiểm, gây ra gánh nặng và những tổn thất vô cùng to lớn về sức khỏe và tinh thần cho bản thân người phụ nữ mắc bệnh và cả những người thân trong gia đình nhưng nhận thức của phụ nữ trong cộng đồng về căn bệnh này còn hạn chế, dẫn đến thiếu ý thức phòng bệnh, đặc biệt là phụ nữ trẻ và các bậc phụ huynh có trẻ gái vị thành niên. Vẫn còn rất ít người biết rằng đây là ung thư có thể phòng ngừa được bằng những biện pháp không hề phức tạp như tiêm ngừa để phòng tránh vi rút gây bệnh và đặc biệt việc chủng ngừa nên thực hiện cho trẻ gái từ sớm, trước giai đoạn trẻ quan hệ tình dục.
Có thể nói UTCTC có thể xảy ra với bất kỳ ai và đặc biệt, tại Việt Nam UTCTC là ung thư phổ biến nhất ở nữ giới từ 15-44 tuổi. Trong nhiều năm công tác trong ngành ung thư phụ khoa, tôi đã gặp những trường hợp bệnh nhân bị UTCTC ở lứa tuổi rất trẻ, thậm chí có trường hợp bé gái bị UTCTC khi mới 16 tuổi. Khi người phụ nữ bắt đầu quan hệ tình dục là họ bắt đầu có nguy cơ nhiễm HPV gây UTCTC.
Nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung đến nay đã được xác định là vi rút HPV (tên đầy đủ là Human Papillomavirus). Đây là virut rất dễ lây lan và hầu hết mọi phụ nữ đều có nguy cơ nhiễm vi rút này. Trung bình cứ 10 phụ nữ thì có đến 8 người có thể từng một lần nhiễm HPV trong đời. Nguy cơ này có thể xảy ra ngay từ lần quan hệ tình dục đầu tiên. Do đó quan niệm UTCTC không thể xảy đến với mình, từ đó không thực hiện những biện pháp phòng ngừa là một quan niệm cần thay đổi. Vì thực ra căn bệnh này có thể xảy ra với bất kỳ phụ nữ nào.
UTCTC không xảy ra đột ngột mà trải qua các giai đoạn từ nhiễm vi rút, đến những bất thường ở cổ tử cung, các tổn thương tiền ung thư rồi đến ung thư. Các giai đoạn này diễn ra trong khoảng thời gian khá dài, trung bình từ 10 đến 15 năm. Điều đáng lưu ý là các giai đoạn này bệnh diễn tiến âm thầm, giai đoạn tiền ung thư hầu như không có triệu chứng gì, do đó chị em không nhận biết mình mắc bệnh nếu không đi khám phụ khoa. Khi đã ở những giai đoạn muộn, người mắc UTCTC có những biểu hiện như ra huyết trắng có mùi hôi, có lẫn máu, chảy máu âm đạo sau giao hợp hoặc sau khi làm việc nặng dù đang không có kinh, hoặc nặng hơn có thể chảy dịch có lẫn máu ở âm đạo, kèm theo đau bụng, lưng, vùng chậu và chân. Nếu chị em thấy mình có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên thì hãy đến gặp bác sĩ ngay. Không nên coi thường và bỏ qua những triệu chứng này. Khi các triệu chứng bị bỏ qua thì ung thư sẽ có thời gian để tiến triển đến những giai đoạn muộn hơn và việc điều trị sẽ càng khó khăn.
Điều đáng mừng đây là một loại ung thư có thể phòng ngừa được. UTCTC nguy hiểm và nặng nề như vậy, nhưng để phòng ngừa căn bệnh này lại không quá khó bằng cách tiêm vaccin để phòng nhiễm các týp HPV thường gây UTCTC.
Ngoài tiêm vaccin phòng bệnh cần thực hiện khám phụ khoa định kỳ và tầm soát bằng phương pháp phết tế bào cổ tử cung (PAP smear) định kỳ, ít nhất 1 năm/ 1 lần, để phát hiện kịp thời và có giải pháp điều trị ở những giai đoạn sớm của bệnh. Đối với bạn gái đã quan hệ tình dục, việc phòng ngừa đạt kết quả cao nhất khi kết hợp 2 phương pháp này.
4. Ung thư âm đạo
Ung thư âm đạo là một loại ung thư hiếm gặp ở phụ nữ. Trong ung thư âm đạo (ác tính) các tế bào ung thư được tìm thấy trong các mô của âm đạo. Có rất nhiều loại ung thư khác nhau của ung thư âm đạo bao gồm ung thư vảy tế bào (ung thư biểu mô vảy), ung thư biểu mô tuyến, sacôm…
Nguyên nhân gây bệnh ung thư âm đạo chưa được xác định rõ ràng. Theo nhiều chuyên gia sức khỏe thì nhiễm virus gây nhú ở người (HPV) chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới nguy cơ bị ung thư âm đạo. Nhiều trường hợp bệnh xuất hiện sau khi bị sùi mào gà.
Mặc dù đa số các trường hợp bị ung thư âm đạo thường không có nhiều triệu chứng đáng chú ý, nhưng theo lời khuyên của các chuyên gia sức khỏe thì nếu chị em thấy mình có những triệu chứng như: thay đổi thói quen đi tiểu, cảm thấy có áp lực đè lên vùng xương chậu, chảy máu âm đạo bất thường… thì hãy đi khám sớm.
5. Ung thư âm hộ
Ung thư âm hộ là một loại ung thư hiếm gặp. Nó hình thành trong bộ phận sinh dục bên ngoài của một người phụ nữ được gọi là âm hộ. Âm hộ gồm có môi bên trong và bên ngoài của âm đạo, âm vật (mô nhạy cảm giữa môi), cửa âm đạo và các tuyến của nó. Ung thư âm hộ là một loại ung thư xảy ra trên diện tích bề mặt ngoài của cơ quan sinh dục nữ. Âm hộ là vùng da bao quanh niệu đạo và âm đạo, bao gồm âm vật và môi nhỏ.
Các hình thức ung thư âm hộ thường như một khối u hoặc đau ở âm hộ là nguyên nhân gây ngứa và đau đớn. Mặc dù nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, ung thư âm hộ thường được chẩn đoán ở phụ nữ lớn tuổi. Ung thư âm hộ có khả năng chữa khỏi cao khi được chẩn đoán ở giai đoạn sớm. Tỷ lệ sống sót phụ thuộc chủ yếu vào tình trạng giải phẫu bệnh học của hạch bẹn.
Các triệu chứng ban đầu của ung thư âm hộ có thể bao gồm: U, bướu giống như mụn cơm hay đau loét., ngứa âm đạo, da vùng âm đạo thay đổi màu sắc, chảy máu giữa chu kì kinh nguyệt…
Tất cả các bệnh ung thư phụ khoa đều có ảnh hưởng nặng nề đến khả năng sinh sản của chị em. Bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ khiến chị em phải chịu nhiều đau đớn, suy sụp sức khỏe nhanh chóng và đe dọa tính mạng.
Khám phụ khoa định kì là cách duy nhất phát hiện sớm bệnh ung thư phụ khoa. Ảnh minh họa
Để đề phòng các bệnh ở cơ qua sinh sản, tránh dẫn tới ung thư phụ khoa, chị em nên lưu ý những điều sau:
– Thực hành tình dục an toàn. Nên sử dụng bao cao su khi có quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
– Tiêm vacxin phòng ung thư cổ tử cung trước 26 tuổi.
– Tiến hành khám phụ khoa theo định kì, đặc biệt không được bỏ qua thủ tục xét nghiệm pap smear để chẩn đoán sớm ung thư cổ tử cung và ung thư tử cung.
– Giữ vệ sinh sạch sẽ, nhất là trong những ngày có “đèn đỏ”.
Theo Phununet
